شکستگی استخوان کولار (شکستگی کلاویکل Clavicle ) یک از آسیبهای شایع ناحیه شانه می باشد. اینگونه شکستگی مکررا زمانیکه فرد بروی یک دست بیش از حد کشیده شده می افتد, رخ می دهد.

استخوان کولار (کلاویکل Clavicle ) از مرکز به استخوان استرنوم (Sternum) و از بخش خارجی به کمپلکس شانه (Shoulder Complex) متصل می باشد. این نوع ساختار به این معنا می باشد که وقتی فردی در حالت دست کشیده می افتد, نیرو منتقل شده از بازو باعث شکستگی استخوان کولار می شود. همچنین گاهی یک ضربه مستقیم به استخوان کلاویکل باعث شکستگی استخوان کولار می شود.

در زمان شکستگی استخوان کولار در کودکان, معمولا جابجایی کوچکی از تکه استخوان وجود دارد و ترمیم آن سریعا طی 2 تا 3 هفته رخ می دهد. در افراد بزرگسال از آنجایکه نیروی زیادی جهت شکستگی استخوان کولار لازم می باشد, لذا در صورت بروز شکستگی جابجایی زیادی از استخوان وجود دارد بطوریکه برجستگی استخوان از زیر پوست مشخص می باشد. زمانیکه استخوان شکسته شده به محل خود بازگردانده شود در حود 6 هفته طول می کشد تا ترمیم شود.

معمولا در صورت بروز چنین شکستگی, مشکلات دیگری نیز بوجود می آید. بعنوان مثال شکستگی استخوان می تواند باعث آسیب به شریانهای خونی در سینه شود, و یا اینکه عدم یکپارچگی دو تکه استخوان, که باعث بروز شکاف برجسته در زمانیکه ترمیم رخ می دهد می شود.

علائم و نشانه های شکستگی استخوان کولار

بدلیل اینکه استخوان کولار به سطح پوست نزدیک می باشد, معمولا شکستگی بصورت برآمدگی استخوان شناسایی می شود. در صورت شکستگی درد وجود دارد و کبود شدگی ممکن است که ایجاد شود. فرد آسیب دیده جهت کاهش درد ممکن است که دست خود را بی حرکت نگه دارد.

درمان شکستگی استخوان کولار

درمان شکستگی استخوان کولار وابسته به میزان جابجایی تکه های شکسته شده می باشد. اگر دو تکه شکسته شده بطور مناسبی جهت گیری شده باشند, استفاده از آتل یا تجهیزات مشابه جهت بی تحرک کردن مناسب می باشد.

در جاییکه جابجایی زیادی از استخوان وجود دارد که مانع از ترمیم یکپارچه می شود, پزشک ارتوپد ممکن است که با استفاده از عمل جراحی سعی در برطرف کردن مشکل نماید. هرچند, این وضعیت خیلی نادر می باشد از آنجائیکه استخوان کلاویکل ظرفیت خوبی جهت ترمیم دارد.

در زمان ترمیم شانه باید رنج حرکتی مفاصل آرنج و مچ و دست با استفاده از تمرینهای مخصوص با تجهیزات مناسب حفظ شود. استفاده از تجهیزات مناسب برای به حرکت در آوردن دست مانند توپهای مخصوص برای این امر بسیار مناسب می باشد.

بعد از چند هفته رنج حرکتی شانه با استفاده از تمرینهای مخصوص شانه می تواند افزایش پیدا کند. این حرکات در ابتدا ممکن است کمی آزار دهنده باشد ولی با تمرین زیاد به کمک متخصص فیزیوتراپی این مشکل نیز برطرف می شود. استقامت شانه با استفاده از باندهای فشاری جهت بازگردانی عملکرد مناسب می باشد.

زمانیکه رنج حرکتی کامل و استقامت شانه بدست آمد, حرکات بدون محدودیت شانه مجاز می باشد. بازگشت به فعالیتهای ورزشی باید طبق نظر پزشک ارتوپد با بررسی فیزیکی و تصاویر اشعه ایکس امکان پذیر می باشد. بعضی از افراد استفاده از ساپورتهای نئوپرنی شانه را در زمان انجام فعالیت ورزشی و کاری را مناسب می دانند.

پیشگیری از شکستگی استخوان کولار

بدلیل ذات جراحتی این عارضه و از آنجائیکه علت بروز این عارضه تصادف می باشد لذا اقدامات پیشگیرانه خاصی نمی توان انجام داد اما بهتر است از فعالیت ورزشی در زمینهای لغزنده مخصوصا در هوای سرد اجتناب شود.