آسیب استئوکوندریتی (OCD) یک اختلال زانو بوده که در آن تکه های استخوان از سطح مفصل زانو جدا می شوند. برعکس آرتروز زانو که بصورت تدریجی رشد می کند این آسیب دیدگی بصورت کاملا سریع باعث انحطاط زانو می شود.

این آسیب دیدگی بر روی غضروف مفصلی و استخوان زیر آن تاثیر می گذارد به نحوی که تکه های استخوان از قسمت های دیگر استخوان جدا می شود. در این نوع آسیب دیدگی امکان دارد که تکه های استخوان مسطح بوده و همچنان در موقعیت نرمال خود قرار داشته باشند که به آن جراحت پایدار گویند و همچنین ممکن است بصورت سست به استخوان پایه خود متصل باشد که به آن جراحت ناپایدار گویند.

در حال حاضر علت بوجود آمدن آسیب OCD نامعلوم می باشد اما جراحت های قبلی و همچنین ایسچمی (تغذیه خون ناکافی) در این امر تاثیر گذار می باشد. آسیب OCD بیشتر در زانو اتفاق می افتد اما در در آرنج و قوزک پا هم گاهی بوجود می آید.


علل بروز درد زانو

ملاحظات ایمنی پیش از ورزش برای درد زانو


بین 80 تا 85 درصد آسیب های گزارش شده از این دست در مفصل زانو مربوط به کندیل فمور داخلی, 10 تا 15 درصد مربوط به کندیل فمور خارجی و در حدود 5 درصد در کشکک زانو می باشد.

مطالعات آماری نشان داده اند که از بین هر صدهزار نفر بین 30 تا 60 نفر دچار این آسیب دیدگی می شوند. این وضعیت معمولا در سنین نوجوانی اتفاق می افتد ( مواردی که مربوط به کشکک می شود بین 20 تا 30 سالگی رخ می دهد) اما اختلاط ناشی از این آسیب دیدگی بعدها خود را نشان می دهد. بین 30 تا 40 درصد افراد مبتلا به این جراحت در هر دو زانو این جراحت وجود دارد و همچنین در آقایان این آسیب 3 برابر بیشتر از خانم ها توسعه میابد.

علائم و نشانه های آسیب خرد شدن استئوکندریتی

افرادی که از این آسیب دیدگی رنج می برند معمولا دچار دردهای متمرکز و ورم می باشند که در صورت پیشرفت جراحت دچار قفل شدن و رها شدن زانو نیز می شود. درد زانو بوسیله فعالیت شدید و حرکتهای پیچشی در این آسیب دیدگی افزایش میابد و در نوع خاصی از این آسیب دیدگی در هنگام خم و راست کردن زانو نیز درد وجود دارد.

با استفاده از تصاویر اشعه ایکس, اگر از موقعیت مناسب عکس گرفته شود, می توان نمای دقیقی از محل جراحت بدست آورد. اسکن MRI نیز می تواند در تشخیص اندازه تکه ها و پایداری این تکه ها مفید باشد.

درمان آسیب استئوکندریتی

هدف از درمان در واقع کاهش درد, بازگردانی پیوستگی سطح غضروف مفصلی و کاهش احتمال تخریبهای بیشتر بعدی مخصوصا بروز آرتروز می باشد.

انتخاب روش درمان تا حد زیادی وابسته به سن بیمار و موقعیت جراحت ایجاد شده دارد که براساس موقعیت یکی از حالتهای زیر امکان اتفاق دارد:

  • افراد با جراحت کندیل فمور خارج, کندیل فمور داخلی و کشکک معمولا احتیاج به عمل دارند به این دلیل که این جراحت ها از پایداری کمی برخوردار می باشد و در نتیجه سخت سازماندهی می شود
  • برای نوجوانان و جوانان که جراحت در کندیل فمور داخلی وجود دارد و اثری از ناپایداری در تصویر اشعه ایکس نیست روشهای درمان محافظه کارانه ای در نظر گرفته می شود که شامل 6 تا 12 هفته اصلاح حرکتی جهت بهبود ترمیم استخوان می باشد. برای افرادی که این روش موثر واقع نمی باشد باید عمل جراحی صورت بگیرد.
  • برای تمامی افراد بزرگسال مبتلا به این عارضه عمل جراحی لازم می باشد.

در حین عمل متخصص سطح مفصل را بررسی می کند. در این وضعیت جراحتهای پایدار را رها کرده تا ترمیم شوند در حالیکه جراحتهای ناپایدار توسط پزشک به جای اول خود بازگردانده می شوند. همچنین هر گونه خرده استخوان باید از روی سطح غضروف مفصلی برداشته شوند.

بعد از عمل جراحی لازم است که جهت کاهش وروم و درد از کیسه های یخی برای مدت 20 دقیقه در هر دو ساعت استفاده شود.


ورزشهای کششی و حرکتی زانو

تمرینات بدنسازی برای تقویت زانو

ورزش با توپ جیم بال برای مفصل زانو


بعد از عمل جراحی فرآیند توانبخشی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد که ممکن است شامل انجام حرکات بدون وزن و عدم انجام حرکات ضربه ای باشد. راه رفتن در استخر با تجهیزات مناسب به گونه ای که بار اضافی به زانو وارد نشود با تایید نظر پزشک نیز می تواند مفید باشد.

پیشگیری از آسیب خرد شدن استئوکندریتی

در حال حاضر روش پیشگیری خاصی برای این عارضه وجود ندارد.