شکست تنش بخش پایینی کمر, با اصطلاح پزشکی اسپوندیلولیسیس, یکی از شایع ترین درد کمر ناشی از فعالیتهای ورزشی می باشد. این وضعیت بصورت هم عکس العمل تنش استخوان و هم تنش شکست کمر طبقه بندی می شود.

این نوع از آسیب دیدگی در نوجوانان در حال رشد متداول می باشد و علائم اغلب با رشد ناگهانی مرتبط می باشد. پرتاب کنندگان سریع کریکت عمدتا به این عارضه دچار می شوند و گزارشی در اندازه 55 درصد در هر تیم شده است.

در پایین ترین قسمت کمر پنج مهره کمر وجود دارد. رایج ترین محل برای اسپوندیلولیسیس در پایین ترین مهره لامبر با نام L5 جایی که مهره متحرک لامبر به لگن ثابت متصل می شود می باشد. این بدان دلیل می باشد که این مهره در معرض بیشترین تنش حین فعالیت های ورزشی می باشد.

مهره لامبر متشکل از یک بلوک مدور در جلو, به نام بدنه مهره, و یک حلقه استخوانی در پشت می باشد. سه فرایند استخوانی به این حلقه مهره چسبیده که تولید یک محل برای اتصال عضلات می کند. محلی که متاثر از اسپوندیلولیسیس می باشد بخشی از این حلقه استخوانی با نام Pars می باشد. به دلایل نامشخصی ناحیهPars به نظر ضعیف ترین نقطه مهره می آید.

در حین فعالیت های ورزش به دلیل برهم کنش بین وزن بدن و نیروی ایجاد شده بواسطه فعالیت ورزشی, بخش لامبر کمر نیروی زیادی را متحمل می شود. این نیروها توسط استخوانهای ستون فقرات انتقال میابد. خستگی استخوان در Pars بصورت کاهش استقامت و سفتی بموجب بارهای مکرر ایجاد می شود. این تناوب بار کمتر از نیروی لازم برای تولید شکست می باشد, اما چون این نیرو در طول زمان تکرار می شود نهایتا منجر به آسیب استخوان می شود. این خستگی نهایتا باعث کرک های میکروسکوپیک در طول Pars می شود.

در استخوانهای سالم, اگر میزان آسیب زیاد نباشد, یک فرآیند بیولوژیکی به نام بازسازی در استخوان رخ می دهد که در آن استخوانهای جدید در ناحیه جراحت رسوب کرده و منجر به ترمیم جراحت می شود. بمنظور انجام فرآیند بازسازی بدن باید برای مدت زمان کافی جهت ریکاوری از بار متناوب, استراحت داشته باشد. هرچند, اگر میزان آسیب زیاد باشد و فرآیند بازسازی اتفاق نیفتد لذا شکست میکروسکوپیک رخ می دهد که به آن اسپوندیلولیسیس می گویند.

 اسکن م آر آی از مهره پنجم لامبر, نما بالا, نشان شکست دوطرفه Pars دارد.

علائم و نشانه های اسپوندیلولیسیس

این وضعیت معمولا در نوجوانان رایج می باشدو تقریبا می شود گفت که این جراحت در افراد بالای این سن نایاب می باشد. اسپوندیلولیسیس با درد در کمر همراه می باشد که با انجام فعالیت ورزشی بدتر و با استراحت آرام می گیرد. عموما, این آسیب در زمان خم شدن مریض به سمت عقب دردناکتر می شود مخصوصا زمانیکه فرد مجروح روی یک پا قرار می گیرد. اگر آسیب اسپوندیلولیسیس مورد شک باشد پزشک خانوادگی ممکن است که بیمار را جهت تایید تشخیص به گرفتن عکس بفرست.

درمان اسپوندیلولیسیس

در بیشتر موارد استراحت مطلق بهترین انتخاب روش درمان می باشد. این مدت معمولا برای 6 هفته می باشد تا اجازه دهد تا استخوان بطور کامل ترمیم شود. استفاده از کمربند طبی جهت ایجاد ساپورت کمر و کم تحرک سازی آن می تواند مفید باشد.

در زمان ترمیم استخوان ورزشهای پیشرونده ممکن است که تحت نظر متخصص فیزیوتراپ آغاز شود. این امر معمولا با ورزش به منظور افزایش پایداری عضلات کمر آغاز می شود به این منظور استفاده از توپهای جیم بال خیلی مفید می باشد. انجام ورزشهای بدون وزن زیاد مانند راه رفتن در استخر با استفاده از تجهیزات مناسب مفید می باشد علاوه براین برای فعالیتهای قلبی عروقی نیز مناسب می باشد.

تمرینات کششی و حرکتی کمر

تمرینات بدنسازی برای درد کمر

حرکات کششی و بدنسازی با توپ جیم بال برای درد کمر

پیشگیری از آسیب اسپوندیلولیسیس

فعهالیت های ورزشی بهتر است تا حد امکان روی چمن انجام شود زیراکه اینگونه از زمینها در مقایسه با سایر زمینها نیروی وارده بر ستون فقرات را بیشتر کاهش می دهند. مسابقات رقابتی تا حد امکان باید محدود شوند و فعالیتهای هر جلسه باید مانیتور شود و بصورت تدریجی فرکانس, زمان و شدت آن افزایش یابد. همچنین مدت زمان استراحت کافی باید بین هر جلسه تمرینی و مسابقه در نظر گرفته شود و تمرینها نباید بیش از حد انجام شوند مخصوصا فعالیتی نظیر پرتاب سریع توپ در کریکت.

پوسچر بدن باید در وضعیت مناسب باشد. با قرار گیری در موقعیت بد ماهیچه های کمر در محافظت از کمر غیر متاثر می باشند. نشستن به حالت قوز کرده در جلوی کامپیوتر برای مدت زمان طولانی باید اجتناب شود و در صورت لزوم باید از ساپورت های نشستن استفاده شود.

 

در دراز مدت از طریق افزایش پایداری عضلات کمر باید پوسچر بدن در وضع مناسبی قرار گیرد. این امر از طریق فعالیت های خاص ورزشی با نام فعالیت پایداری هسته قابل حصول می باشد.