در رفتگی شانه یکی از آسیبهای شایع شانه در ورزشهای پربرخورد مانند ورزشهای رزمی و راگبی می باشد. در رفتگی شانه با درد شدیدی همراه می باشد و درمان در بیمارستان جهت بازگردانی آناتومی نرمال ضروری می باشد.

شانه یک مفصل توپی و سوکتی می باشد که دارای رنج حرکتی زیادی می باشد, اما پایداری زیادی ندارد که این امر باعث می شود که این مفصل مستعد در رفتگی باشد. مخصوصا در زمان چرخش شانه به سمت خارج و ابداکشن دست (Abduction) یا بعبارت دیگر بازکردن دست مفصل شانه خیلی ناپایدار می باشد. هر گونه نیروی اضافی در این حالت باعث می شود که سر استخوان هومر( یکی از استخوان های دست) از مفصل در بیاید. به این حالت در رفتگی قدامی می گویند.

مفصل شانه بوسیله یک کپسول فیبروزی که بوسیل لیگامانها تقویت شده, احاطه شده است. این مفصل همچنین یک لابریوم (Labrum) , یک لب فیبروغضروفی, دارد که باعث افزایش پایداری مفصل می شود. در مواردی که در رفتگی در نتیجه ضربه و برخورد می باشد, معمولا کپسول و لیگامانها نیز پاره می شوند و لابریوم نیز ممکن است آسیب ببیند.

علائم و نشانه های در رفتگی شانه

بارزترین نشانه در رفتگی شانه درد شانه می باشد. فرد آسیب دیده نمی تواند شانه آسیب دیده را حرکت دهد و فرد آسیب دیده بازو را در مقابل سینه بصورت محافظ قرار می دهد. شکل دایره ای شانه در نتیجه این در رفتگی بصورت مربعی در میاید زیرا سر استخوان هومر از مفصل در رفته است. در صورت احتمال در رفتگی باید تصاویر اشعه ایکس گرفته شود.

درمان در رفتگی شانه

در صورت دررفتگی شانه باید فورا به پزشک مراجعه کرد تا آنرا به جای اول خود بازگرداند. این امر بدان جهت می باشد که در رفتگی شانه می تواند باعث آسیب به عصب آکسیلری (Axillary nerve) شود که این امر می تواند منجر به از دست رفتن احساس و قدرت عضله در بازوی آسیب دیده شود. استفاده از داروهای مسکن تجویز شده توسط پزشک نیز می تواند باعث تسکین درد شانه شود.

استفاده از کیسه های یخی برای مدت بیست دقیقه در هر دوساعت در محل جراحت باعث تسکین درد و کاهش خونریزی بافتهای داخلی می شود.

زمانیکه شانه به محل اصلی خود بازگردانده شد, مفصل باید برای مدت 2 تا 3 هفته بوسیله آتل بی تحرک شود. در خلال این مدت بهتر است که آرنج, مچ و انگشتان جهت جلوگیری از سفت شدن متحرک باشند.

فرآیند توانبخشی می تواند به سرعت آغاز شود اما حرکت بالای سر و فعالیت ورزشی برای حداقل 6 هفته مجاز نمی باشد. تمرینهای رنج حرکتی تحت نظر متخصص فیزیوتراپ به محض اینکه آتل برداشته شود می تواند آغاز شود. تمرینهای استقامتی عضله روتاتور کاف (Rotator Cuff) زمانی که دیگر درد وجود ندارد می تواند آغاز شود. این تمرینها را می توان در خانه و با باندهای استقامتی انجام داد.

بدلیل آسیب به ساختارهای اطراف شانه در زمان در رفتگی, احتمال در رفتگی مجدد وجود دارد. عمل جراحی بر روی شانه های ناپایدار بعد از چهار بار در رفتگی معمولا لازم می باشد.

بعد از عمل جراحی استفاده از ساپورتهای شانه جهت افزایش پایداری مفید می باشد.

پیشگیری از در رفتگی شانه

زمانیکه یک شانه در می رود, مفصل دچار ناپایداری می شود و مجددا می تواند دچار در رفتگی شود. این بدان جهت می باشد که کپسول , لیگامان و لابریوم اطراف مفصل آسیب می بینند و نمی تواند سر استخوان هومر را محدود کنند. به منظور پیشگیری از در رفتگی در این حالت بهتر است تا عضله روتاتور کاف تقویت شود.

عضلات روتاتور کاف که شامل Subscapularis, Supraspinuts, Infraspinuts and Teres minor می باشد عضلات کوچکی می باشند, که اطراف مفصل شانه قرار دارند. اگرچه هریک از این عضلات نقش بخصوصی دارند اما وظیفه اصلی آنها کار با یکدیگر جهت حفظ پایداری سر استخوان هومر در سوکت شانه می باشد. تمرینهای بدنسازی شانه با استفاده از کشهای بدنسازی و پیلاتس جهت تقویت این عضلات مفید می باشد.