درد تیبیالیس خلفی یکی از دردهای متداول پا در هنگام دویدن می باشد که منجر به کفی پا و درد پا در آینده می شود. تاندون تیبیالیس خلفی می تواند ورم کند, مقداری یا تماما پاره شود و در پشت برجستگی استخوانی بخش داخلی قوزک ایجاد درد کند. این آسیب می تواند در اثر ضربه مستقیم از حریف مقابل مانند فوتبال ایجاد شود, اما معمولا این آسیب بیشتر در دونده ها و در نتیجه استعمال مفرط رخ می دهد.

عضله تیبیالیس خلفی از پشت استخوان تیبیا شروع می شود, از داخل قوزک مانند تاندون عبور می کند و به استخوان تارسال در وسط پا متصل می شود. این عضله به همراه دو تاندون دیگر (فلکسور هالیکوس لانگوس و فلکسور دیگیتورم لانگوس) از پشت برجستگی استخوان (ملیولس) در بخش داخلی قوزک عبور کرده و اینجا جایی است که مشکل بروز می کند.

عملکرد عضله تیبیالیس خلفی کمک به عضله ساق پا در هل دادن پا به سمت پایین در زمان بلند شدن پنجه در زمان دویدن و راه رفتن و همچنین پیچش پا به سمت داخل می باشد. اگر فردی پاشنه ای دارد که در پایین پیچیده باشد (به سمت پشت پا برگشته باشد) باعث غلتش پا به سمت داخل می شود و در نتیجه این امر باعث تنش بیشتر در تاندون تیبیالیس خلفی می شود که این امر باعث تمایل بیشتر به جراحت می شود.

این جراحت همچنین از طریق عوامل دیگری غیر از بدجهت گیری بدن ایجاد می شود, مانند زمانی که فرد مدت زمان زیادی در زمینهای ناهموار و پر پیچ و خم دوندگی می کند. اغلب مواقع این مورد بصورت چشم گیر رخ نمی دهد اما در نتیجه استعمال مفرط با هر قدمی که فرد بر می دارد تاندون متحمل بار زیاد می شود و ورم می کند. بخش داخلی قوزک نیز دچار درد می شود.

تاندون تیبیالیس خلفی نقش مهمی در ایجاد ساپورت قوس بخش داخلی پا ایفا می کند, و در نتیجه عملکرد صحیح آن خیلی مهم می باشد. اگر مشکل تاندون تیبیالیس خلفی بوسیله فرد آسیب دیده نادیده گرفته شود و فرد آسیب دیده همچنان به فعالیت ورزشی خود ادامه دهد ممکن است پارگی کامل تاندون ایجاد شود که احتیاج به عمل جراحی دارد. این امر همچنین می تواند باعث تاثیر گذاری در بیومکانیک پا شود به گونه ای که قوس درونی کف پا ساپورت خود را از دست دهد و در نتیجه دچار فروریزی شود. در نتیجه درمان به موقع و سریع این تاندون از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

عملکرد نامناسب این تاندون در دراز مدت منجر به ریزش قوس کف پا و درد زیاد پا و قوزک می شود. این کفی پا ایجاد شده یکی از مشکلات اساسی راه رفتن در افراد سالخورده می باشد.

علائم و نشانه های درد تیبیالیس خلفی

اگر تاندون تیبیالیس خلفی و غلاف های دور آن دچار ورم شوند, در بخش داخلی قوزک در حین حرکت درد وجود دارد مخصوصا در زمان پلانتار فلکشن (دادن پا به سمت پایین) و اینورشن (حرکت پا به سمت داخل).

اتصال تاندون تیبیالیس خلفی به استخوان نویکیولار (Navicular bone) در اثر تماس درد دارد. این امر معمولا در پشت توده استخوانی در جلوی قوزک پا رخ می دهد و با ورم همراه می باشد. در بعضی موارد این ناحیه در زمان راه رفتن صدای غژغژ می دهد.

تشخیص این عارضه توسط پزشک یا فیزیوتراپ بطور مستقیم امکان پذیر می باشد. البته خود فرد آسیب دیده گاهی اوقات متقاعد نمی شود که درد از ناحیه ملیولس داخلی می باشد که در این صورت از تصاویر م آر آی استفاده می شود.

درمان درد تیبیالیس خلفی

 در مراحل حاد که اختلال عملکردی تیبیالیس خلفی در حال توسعه می باشد باید از پروتکل Price یعنی محافظت, استراحت, استفاده از کیسه های یخی بمنظور مبارزه با فرایند ورمی غلاف تاندون تیبیالیس خلفی استفاده شود. استفاده از کیسه های یخی بمدت بیست دقیقه در هر دو ساعت می تواند باعث تسکین درد شود و داروهای ضد ورمی غیراستروئیدی تجویز شده توسط پزشک نیز می تواند مفید باشد. همچنین ژل های ضد ورم نیز در جهت تسکین علائم تورمی نیز مفید می باشد.

در موارد درد طولانی تزریق ترکیبی از داروهای کرتیکوستروئیدی و بی حسی موضعی در غلاف تاندون می تواند باعث کمک به تسکین علائم شود. این نکته حائز اهمیت است که بعد از این تزریق یک دوره استراحت کامل ضروری می باشد و بعضی از دکترها بی تحرک سازی برای مدت چند هفته را ترجیح می دهند.

بازگشت به فعالیت ورزشی به محض از بین رفتن درد کار درستی نمی باشد و این مورد باید تحت نظر متخصص فیزیوتراپ صورت بگیرد. اغلب پرونیشن پا زیاد می شود و این نیرو باعث کار بیش ازحد تاندون تیبیالیس خلفی می شود. در موارد نادر نیز لیگامانهایی که بخش داخلی پا را ساپورت می کنند ناکارآمد می شوند که منجر به اعمال تنش بیشتر به تاندون تیبیالیس خلفی می شود. هر دو این سناریوها با استفاده از قوزک بندهای مخصوص کف پا قابل برطرف شدن می باشد. این قوزک بندها برای قوس کف پا ساپورت ایجاد کرده و تنش را از روی تاندون تیبیالیس خلفی بر میدارد. همچنین اینگونه از قوزک بندها برای افراد سالخورده که کف پای صاف در نتیجه ریزش قوس بواسطه ناکارآمدی تیبیالیس خلفی دارند نیز با بازگردان تحرک مفید می باشد.

برای افراد جوان, قبل از بازگشت به ورزش, عاقلانه ترین کار انجام برنامه های استقامتی برونگرا برای تیبیالیس خلفی تحت نظر فیزیوتراپ متخصص می باشد. این امر باعث سازگاری تدریجی تاندون جهت بازگشت به ورزش می باشد.

پیشگیری از درد تیبیالیس خلفی

این درد معمولا بدلیل انجام زود هنگام یا بیش از حد یک فعالیت ایجاد می شود. زمان شروع و تغییر یک فعالیت ورزشی, هرگونه افزایش فعالیت باید بصورت تدریجی صورت بگیرد. بعنوان مثال افزایش میزان 2 مایل دویدن در روز به 10 مایل در روز احتمال این جراحت را افزایش می دهد.

میزان تنش وارد شده بر روی تاندون تیبیالیس خلفی از طریق پوشیدن کفی کفش ضربه گیر باکیفیت و مناسب به حداقل می رسد. تنش سندروم تیبیال داخلی با اصلاح مشکلات کفی پا و قوس افتاده قابل جلوگیری می باشد. استفاده از اورتزهای مناسب کف پا بوسیله کاهش فشار از روی قوس پا و تاندون تیبیالیس خلفی راهکاری ایده آل می باشد.